روش آسان آموزش شطرنج به کودکان + اینفوگرافی

شطرنج یکی از قدیمی ترین بازی های رومیزی جهان است که طرفداران زیادی دارد. از مهمترین دلایل محبوبیت این بازی می توان به آموزش سریع و روند جذاب آن اشاره کرد. به طوریکه آموزش شطرنج برای مبتدی ها، بین 5 تا 20 دقیقه زمان می برد. برای آشنایی با قوانین شطرنج در گام اول، کافی است صفحه بازی، انواع مهره ها و حرکت آنها را بشناسید تا دست به مهره شوید و بازی خود را شروع کنید. اما حرفه ای شدن در این بازی و رسیدن به استاد بزرگی به تمرکز بالا و تمرین زیاد نیاز دارد. برخی از صاحب نظران معتقدند اگر دو ماه زمان بگذارید و چند کتاب خوب در زمینه آموزش استراتژی های شطرنج بخوانید و با رقبای خوبی بازی کنید، به تدریج به بازیکن قدرتمندی تبدیل می شوید که شکست دادن او سخت می شود. به همین دلیل اختصاص دادن یک زمان مستمر برای آموزش آسان و راحت این بازی فکری و آموزشی می تواند فواید زیادی برای شما و آینده فرزندتان داشته باشد. 

بهترین سن آموزش شطرنج به کودکان

درباره بهترین سن شروع آموزش شطرنج اتفاق نظر زیادی وجود ندارد. بعضی از اساتید شطرنج معتقدند بهترین سن شروع آموزش قوانین شطرنج بین 7 تا 9 سالگی است. اما دکتر فرگوسن بر اساس تجربه کاری خود در مراکز پیش دبستانی معتقد است، آموزش شطرنج به کودکان 4 تا 7 ساله تاثیر عمیقی در افزایش توجه و تمرکز آنها می گذارد و دقت آنها را در امور مختلف افزایش می دهد. اما مهمترین فاکتوری که برای آموزش شطرنج به کودکان باید در نظر گرفت، اشتیاق و علاقه آنها برای یادگرفتن است. چرا که آموزش اجباری باعث دلزدگی کودکان از این بازی و بازی های مشابه می شود.  نکته جالبی که درباره آموزش شطرنج به کودکان وجود دارد این است که پسرها خیلی بیشتر از دختران به بازی شطرنج علاقمند می شوند ولی دخترانی که این بازی را یاد می گیرند احتمال بیشتری دارد که تا سطوح حرفه ای برسند.

خوشبختانه آموزش شطرنج برای بزرگسالان هم محدودیت خاصی ندارد و پدربزرگ شما هم اگر بخواهد، می تواند قوانین شطرنج را ساده و کوتاه یاد بگیرد. به قول معروف در این بازی ماهی را هر وقت از آب بگیرید، تازه است.

تعداد مهره های شطرنج

شطرنج های استاندارد دارای ۳۲ مهره  (۱۶ مهره سفید و ۱۶ مهره سیاه) هستند. به هر بازیکن ۱۶ مهره تعلق می گیرد که شامل هشت عدد پیاده، دو عدد رخ، دو عدد اسب، دو عدد فیل، یک وزیر و یک شاه است. صفحه شطرنج هم یک مربع 8*8 است که یک در میان دارای خانه های سفید و سیاه است. برای بازی باید اولین خانه دست راستتان خانه سفید باشد. خانه‌های افقی از سمت چپ با حروف الفبای انگلیسی a تا h مشخص شده اند. خانه‌های عمودی هم از ۱ تا ۸ از پائین به بالا شماره گذاری شده اند. بنابراین مهره‌های سفید در ردیف ۱ و ۲ قرار می‌گیرند و مهره‌های سیاه در ردیف ۷ و ۸ این حروف جای می گیرند. در مسابقات حرفه ای شطرنج از این اعداد برای ثبت حرکات استفاده می شود. البته بازیکنان حرفه ای از ساعت های کورنومتردار هم استفاده می کنند تا زمان تصمیم گیری برای حرکت خود را ثبت کنند. بازی های شطرنج معمولا بین 10 دقیقه تا 6 ساعت، بسته به میزان حرفه ای بودن طرفین متغییر است. برای آموزش شطرنج به کودکان ابتدا از حرکت های ساده مهره ها و تمرین آنها شروع کنید و کم کم حرکت های مختلف را با هم ادغام کنید و پیش بینی های درست آنها را تشویق کنید.

آشنایی با نحوه حرکت مهره های شطرنج

قوانین شطرنج بر اساس حرکات مهره های آن طراحی شده است. فرقی نمی کند که در جریان بازی یک حرکت ساده انجام دهید یا در فکر اجرای تکنیک های پیچیده ای باشید، هر بازیکنی باید از قوانین قراردادی اولیه ای که برای هر مهره در نظر گرفته شده، پیروی کند.

• شاه، مهره اصلی بازی شطرنج به شمار می رود. در واقع هدف اصلی بازی شطرنج محافظت از شاه خود و کیش و مات کردن شاه حریف است. این مهره تنها می‌تواند یک خانه به اطراف خود به صورت افقی، عمودی، یا در قطر حرکت کند.
• وزیر، قوی‌ترین مهره شطرنج محسوب می‌شود. حرکت این مهره ترکیبی از حرکت مهره‌های رخ و فیل است. این مهره می‌تواند در مربع‌های خالی هم در ستون، هم در عرض، و هم در قطر حرکت کند.
• رخ از مهره‌های تأثیرگذار شطرنج است. این مهره می‌تواند در مربع‌های خالی به صورت افقی و عمودی حرکت کند.
• فیل‌ها در مربع‌های خالی به صورت مورب در قطرها حرکت می‌کنند. از ویژگی های این مهره حرکت در یک رنگ است. فیل‌های مربع سفید تنها در خانه های سفید حرکت می‌کنند و فیل‌های مربع سیاه هم در خانه های سیاه.
• مهره اسب خاص‌ترین حرکت را در بین حرکت مهره‌ ها دارد. اسب به صورت ال حرکت می کند و می تواند از روی مهره های دیگر بپرد.
• اگر سرباز از جای خود حرکت نکرده باشد، می تواند یک یا دو خانه به جلو برود. اما در حرکت های بعدی فقط یک خانه به سمت جلو حرکت می کند. سرباز به صورت مورب می تواند مهره حریف را بزند.

شاید این مقاله را هم دوست داشته باشید

آموزش قوانین دارت 

سوالات متداول کودکان بعد از آموزش شطرنج

بعد از آموزش شطرنج به کودکان ممکن است این سوالات معمولا برای آنها ایجاد می شود. اول کدام مهره ام را حرکت بدهم؟ حقیقت این است که هیچ حرکت بهتری وجود ندارد. اما کنترل مرکز صفحه بازی بهترین کاری است که در شروع شطرنج پیشنهاد می شود. به همین دلیل بیشتر بازیکنان در حرکت اول یکی از سربازان مرکزی زمین را دو خانه جلو می برند.

در هر نوبت چند حرکت می توانم انجام دهم؟ به جز حرکت قلعه کردن که شما جای رخ و پادشاه را با هم عوض می کنید، در همه نوبت ها مجاز به انجام یک حرکت هستید.

کدام مهره از همه مهمتر است؟ اگر چه پادشاه ستون بازی است و مات کردن پادشاه باعث پیروزی می شود اما وزیر یکی از قدرتمندترین مهره های بازی است که ارزش زیادی دارد. فیل و اسب هم مانور حرکتی زیادی در اختیارتان قرار می دهد که تا جایی که امکان دارد نباید آنها را به راحتی از دست بدهید. رخ در پایان بازی حرکت های بی نظیری می تواند داشته باشد.

چطور مهارت بیشتری در بازی شطرنج به دست آورم؟ در کنار آموزش های تئوری تلاش کنید هر روز زمانی را به بازی کردن اختصاص دهید. استفاده از اپلیکیشن های بازی شطرنج و یا نام نویسی در کلاس های آموزشی آن لاین هم تاثیر زیادی در افزایش مهارت شما خواهد داشت.

هدف از بازی شطرنج چیست؟ مات کردن شاه رقیب هدف نهایی بازی شطرنج است . این اتفاق معمولا زمانی می افتد که شاه از چند طرف محصور شده باشد و امکان حرکت دیگری را نداشته باشد.

پیشنهاداتی برای کیش و مات کردن حریف

1. سعی کنید با افراد مختلف شطرنج بازی کنید. بنابراین به سبک و سیاق بازی یک نفر عادت نکنید.
2. برای موفقیت در شطرنج علاوه بر تمرکز، باید از آمادگی جسمانی خوبی برخوردار باشید. بنابراین بدنتان را ورزیده نگه دارید.
3. برای بهترین حرکت در هر نوبت باید حرکت های بعدی رقیب را پیش بینی کنید. بنابراین تلاش کنید، برنامه رقیب خودتان را حدس بزنید.
4. تمرین و پشتکار باعث افزایش تجربه شما می شود بنابراین از شکست های خود ناامید نشوید و به بازی کردن ادامه دهید.
5. احساسات خودتان را کنترل کنید، چون در غیر این صورت بازی را به سادگی به رقیب خود واگذار خواهید کرد. تاریخ پر است از داستان رقابت های حریفانی که مهارت یکسانی در بازی شطرنج داشتند ولی از نظر احساسی مات حریف شدند.