اسباب بازی های خارجی در قلب تهران
بررسی علل فروش اسباب بازی های خارجی در فروشگاه های تهران
اسباب بازی های خارجی سالهاست که ویترین فروشگاههای کودک و نوجوان را به انحصار خود درآورده اند. کیفیت، تنوع و پشتوانه داستانی آنها در کارتون ها و انیمیشن ها هم از مزیت های بزرگی محسوب می شود که باعث جذابیت آنها شده است. در مقابل سهم تولیدات داخلی عمدتا به خاطر کیفیت پایین همچنان از رشد قابل توجهی برخوردار نیست. کیفیت نامرغوب برخی از اسباب بازی ها متاسفانه ضرب هولناکی بر تولیدات مرغوب وارد کرده است. به طوریکه فعالان این عرصه باید تلاش بسیار زیادی برای اثبات کیفیت اجناس خود کنند که گاهی صبر و وصله را از آنها می گیرد. برای اطلاع از سهم ۳ درصدی تولیدات ایرانی در بازار فروش اسباب بازی شهر تهران، نیازی به استعلام رسمی از وزارت صنعت و تجارت نبود؛ کافی است یک بار حدفاصل ضلع شمالی خیابان میرزای شیرازی تا حوالی پمپ بنزین این خیابان را طی کنیم یا اندکی در اسباب بازی فروشی های متعدد میدان هفت حوض گشتی بزنیم تا از بالا بودن آمارهای اعلام شده مطمئن شویم. بله؛ سهم ۳ درصدی تولیدات داخلی از بازار داغ اسباب بازی های ایرانی را باید غلو شده و بیش از انتظار فرض کنیم.
اینجا قسمتی از دنیای اسباب بازی ها ست که ایران در آن حضور ندارد. اینجا خیابان میرزای شیرازی است، در قلب تهران!
برای به دست آوردن قیمت انواع اسباب بازی، چگونگی کیفیت ها و خریداران این محصولات خبرنگار «شهروند»، ۱۶ مغازه فعال این صنف را مورد بررسی قرار داده تا به پاسخ این سوال ها برسد که چرا چین باید اقدام به تولید شخصیت عروسکی ایرانی مثل کلاه قرمزی کند؟ ننه سرمایی که شخصیت قصه گوی ایرانی است چرا به گفته فروشندگان هیچ خریداری ندارد و درنهایت بی شباهت بودن عروسک های شخصیت های معروف که تولید ایران است، چقدر در نفروختن این نوع عروسک ها سهم دارد؟ این عوامل چه تاثیری بر مقوله های مختلف بازی و اسباب بازی در نسل های آینده خواهد گذاشت؟
بیشتر بخوانید : بررسی سودآوری صنعت اسباب بازی در جهان
نیاز به اسباب بازی و اقتصاد خانواده
فرهنگ ایرانی، فرهنگی خو گرفته با آداب و رسومی است که در آن به تعلقات کودکی اصرار زیادی دارند. توجه به کودکان به عنوان سرمایه های اصلی یک خانواده از قدیم باعث شده که هر خانواده، خرید محصولات موردنیاز کودکان خود را نه یک «هزینه» که یک «سرمایه گذاری» فرض کنند. خانواده ها اما روی یک موضوع اتفاق نظر دارند که خرید محصولات داخلی با وجود قیمت پایین تر، نمی تواند الزاما به صرفه هم باشد. تصور درازمدت «بی کیفیتی محصولات ایرانی در مقابل محصولات خارجی» حالا کار را به جایی رسانده که والدین یک کودک خرید اسباب بازی های خارجی را ترجیح می‌دهند. جنسی متعلق به کشورهای ویتنام، تایلند و چین را با قیمت دوبرابر تهیه کنند اما در میان قوم و خویش به خانواده خریدار محصولات صرفا ایرانی شهره نشوند.
اولویت اسباب بازی های خارجی
در خصوص اسباب بازی های خارجی، علائی، یکی از فروشندگان آن در خیابان میرزای شیرازی این گونه توضیح می دهد: اکثر خانواده ها به محض شنیدن این که جنسی ایرانی است نمونه خارجی اش را می خواهند یا می گویند کجا نمونه خارجی این عروسک را می توان پیدا کرد. وی با اشاره به این که بی کیفیتی بعضی از اسباب بازی های ایرانی باعث این طرز فکر شده، ادامه داد: عروسک ها یی مانند باربی که با آن نوع کیفیت عالی عرضه می شد، را نمی توان با عروسک های ایرانی مقایسه کرد. این موضوع باعث شده والدین کودکان به طور کلی دست از خرید همه نوع اسباب بازی ایرانی بردارند و به اجناس خارجی رو بیاورند.
یکی دیگر از فروشندگان این صنف که سابقه ۱۰ساله دارد، در این باره گفت: در گذشته وضع فروش اسباب بازی ایرانی بهتر بود و مردم بیشتر به قیمت فکر می کردند اما حالا نمی دانم فرزند سالاری باعث شده یا نه، اما اکثر والدین تمایل به خرید اسباب بازی های خارجی با قیمت بیشتر دارند.
این فروشنده البته حرفه ای بودن اسباب بازی های خارجی خصوصا آموزشی و تفریحی خارجی را نسبت به نمونه های ایرانی بی تاثیر ندانست و افزود: بازی های آموزشی که در داخل کشور تولید می شوند اکثرا مناسب سنین ها یی که روی جعبه گفته شده نیستند. اما نمونه های خارجی مشخصا سنین متناسب با وسیله را روی جعبه توضیح داده است. این فروشنده ادامه داد: نمونه های خارجی برای تمام سنین به تفکیک وسیله بازی تولید می کنند و حتی وسیله موردنیاز یک کودک ۳ ساله با کودکی ۴ ساله کاملا متفاوت است و این درحالی است که اسباب بازی های آموزشی تولید ایران، سن استفاده از این وسایل را معمولا از ۲ تا ۵سال عنوان می کند. او در رابطه با قیمت بسیار بالای عروسک شخصیت های کارتونی نیز گفت: عروسک شخصیت های کارتونی صرفا به خاطر معروف بودن شان بسیار خوب به فروش می رسند.
اسباب بازی های خارجی برای تمام سنین
در میان نمونه های اسباب بازی تولید شده در ایران، کلاه قرمزی و به تازگی فامیل دور، پر هوادار ترین هستند و البته قیمت های آنها نیز با عروسک های معمولی قابل مقایسه نیست.
او توضیح داد: در نمونه های خارجی مثلا پاندای کونگ فوکار نمونه پر فروشی است؛ کوچکترین سایزی که از عروسک پاندای کونگ فوکار که در مغازه دارم از ۲۵ هزار تومان شروع و در بزرگترین ابعاد به ۲۵۰ هزار تومان ختم می شود. این فروشنده با اشاره به این که خودشان اجناس را مستقیما از چین وارد می‌کنند، درباره سود خود گفت: سود این صنف معمولی است. این درحالی است که یکی از همکاران او به «شهروند» گفت: تقریبا ۳۰ درصد فروش اسباب بازی سود است.
یکی دیگر از مغازه دارانی که در این خیابان عروسک شخصیت های معروف را به فروش می رساند در رابطه با مخاطبان عروسک های پت و مت توضیح داد: خریداران این نوع عروسک ها فقط کودکان نیستند. جوانان و نوجوانان هم برای خود این عروسک ها را می خرند و به همین دلیل آنها سود آور‌تر هستند. وی درباره قیمت این نوع عروسک ها افزود: کوچکترین سایز این عروسک ۳۰ هزار تومان است و بزرگترین اندازه آن ۲۷۰هزارتومان قیمت دارد که تا اندازه جثه یک نوجوان ۱۵ ساله ابعاد دارد. وی در پاسخ به این که کدام یک سود بهتری دارد توضیح داد: عروسک هایی مانند پت و مت که جفت هستند و مردم حتما هر دو را می خرند، طبیعتا سود بیشتری نیز دارد.
پت و مت های کم شباهت ایرانی!
فروشنده دیگری که در همین خیابان فعال است و او نیز عروسک شخصیت های کارتونی را به فروش می رساند، درمورد کیفیت این عروسک ها گفت: پت‌ومت معمولا ساخت چین هستند و ۲ مورد که در ایران زده شده، کیفیت‌های بسیار پایینی دارند و خریدار ندارد چون بسیار بی شباهت به عروسک های اصلی هستند. وی درمورد شخصیت های کارتونی ایرانی توضیح داد: عروسک های کلاه قرمزی تولید کشور چین است و ننه سرما نیز که یکی از کاراکترهای انیمیشنی قصه گو است به تازگی وارد بازار فروش اسباب بازی شده که بهترین این نوع عروسک تولید تایلند است. گفتنی است در میان محصولات ایرانی شخصیت های کارتونی خارجی نیز می توان به نمونه هایی از باب اسفنجی، نمو، پاتریک، سوپرمن و بت‌من اشاره کرد که بازار خوبی ندارند.
اسباب بازی های خارجی در قلب تهران !
به جز بازار تهران، قسمتی از خیابان ستارخان و هفت حوض، بسیاری از مردم تهران دنیای اسباب بازی فروشی های شهر را در خیابان میرزای شیرازی می بینند جایی که مملو از اسباب بازی های خارجی است. وجود بیش از ۱۰ فروشگاه اسباب بازی در این خیابان، قدم زنی در آنجا را یک تفریح ایده آل کرده است؛ البته به دلیل همین موضوع نیز فروشگاه های اسباب بازی فروشی میرزای شیرازی، قیمتی به مراتب بالاتر از دیگر فروشگاه های شهر دارند. از دیگر ویژگی های خرید و فروش اسباب بازی در این محدوده، نایاب بودن محصولات ایرانی است. در هر اسباب بازی فروشی، به تعداد انگشتان دست، نمونه های ایرانی از عروسک ها موجود است و مابقی ویترین با اسباب بازی های خارجی که عمدتا متعلق به آسیای شرقی تزیین شده. کشورهای تایلند، ویتنام، فیلیپین و اندونزی بیشترین سهم را از ویترین هر فروشگاه دارا هستند.
تجربه تلخ یک مشتری
یکی از خریدارانی که با کودک خود مشغول تماشای ویترین مغازه ای در خیابان میرزای شیرازی بود گفت: دختر من ۳ ساله است و در این ۳ سال تنها موردی که یک کالای ایرانی برایش خریدم، یک خرس بزرگ بود اما برای همیشه عبرت شد که جنس ایرانی نخرم. این خانم توضیح داد: خرس های بزرگ معمولا قیمت های بسیار بالایی دارند و خرسی که ما انتخاب کرده بودیم ۷۰۰ هزار تومان بود، برای همین سراغ خرسی به همان اندازه اما تولید ایران رفتیم و وقتی کنار خیابان کریمخان عروسک های بزرگ و متعدد دستفروش ها را دیدیم یکی از خرس های بسیار بزرگ شصت هزار تومانی را خریدیم.
این خانم با اشاره به این که این خرس کیفیت بسیار پایینی داشت، ادامه داد اولین باری که خرس را شستم همه درز ها یش باز شد و پنبه هایش بیرون ریخت و این تجربه ای شد که دیگر عروسک ایرانی حتی به قیمت بسیار پایین هم تهیه نکنم.
اسباب بازی های خارجی جذاب و گران قیمت
آمار ۵ تا ۵۰۰ هزار تومانی اسباب بازی ها فقط مختص به جامعه آماری ما از عروسک است. در میان اسباب بازی های دیگر مراکز فروش محصولات کودک و نوجوان می توان به بالگرد، هواپیما و خانه سازی و اسباب بازی های خارجی خاصی اشاره کرد که تا نزدیک به ۲ میلیون تومان به فروش می رود. یکی از این اسباب بازی های قیمت بالا، خانه ای بود که به مجهز ترین شکل یک خانه در ابعاد کوچک تولید شده و ساخت آلمان بود. این خانه که حدود ۹مترمربع مساحت دارد در اتاق های ۱۲ متری به سختی نصب می شود. این خانه که درون آن می توان سرسره، تخت کوچک، وان شست و شو، کمد و انواع اسباب بازی ها را نصب کرد، ۲میلیون‌تومان به فروش می رسد. در میان عروسک ها اما عروسک ها یی که معمولا آنها به اندازه یک جا کلیدی هستند و برای تزیین در خودرو یا جا کلیدی استفاده می شوند را می توان با قیمت ۵ تا ۳۰هزارتومان خرید. این قیمت بالا معمولا به ۲ دلیل محبوبیت شخصیت کارتونی و نایاب یا به روز بودن موضوع کارتون بستگی دارد. عروسک های ایرانی در ابتدای تولید و ورود به بازار (با فرض بالا بودن کیفیت ساخت) معمولا قیمتی حدود ۲۰ تا ۸۰ هزار تومان دارند. درباره عروسک های خارجی این عدد بین ۳۰تا ۹۰هزارتومان است که البته افت قیمت آن در مقایسه با عروسک های ایرانی کمتر است. هم اکنون کلاهایی در خیابان میرزای شیرازی وجود دارند که به دلیل خوشرنگ بودن و جنس ضد آب شان تا ۲۰۰ هزار تومان هم به فروش می روند، عروسک هایی که دارای کیفیت بسیار بالا و جثه هایی بسیار کوچک هستند. عروسک طوطی های ریو که مربوط به انیمیشنی با همین نام است ازجمله این محصولات هستند. همین امروز اگر سری به بازار عروسک فروشی ها بزنید، عروسک خرس نیم متری و یک متری پاندای معمولی حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد، ضمن این که برای دریافت این عروسک می توانید انتظار داشته باشید به دلیل اندازه بسیار بزرگش، فروشگاه آن را با پیک به منزل خریدار ارسال کند.
منبع :روزنامه شهروند-۱۳۹۲/۱۰/۲۳-فرناز نوبری
